«Εξοργίστηκα»: Ο Τσίπρας για τα έργα και τις ημέρες Πολάκη και το «13-0» του Παππά
Χωρίς Πολάκη και Παππά η όποια επόμενη μέρα για τον Αλέξη Τσίπρα. Εικόνα μπαχαλοποίησης μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ από την «Ομπρέλα» περιγράφει εμμέσως στο βιβλίο του ο πρώην Πρωθυπουργός.
Στην αφήγηση των γεγονότων που παρουσιάζει στην «Ιθάκη», ο Αλέξης Τσίπρας δεν διστάζει να μιλήσει με σκληρά λόγια και να τοποθετηθεί για τις πράξεις προσώπων και ομάδων, που έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στο ταραγμένο εσωκομματικό πεδίο. Ειδικά μετά την ήττα στις εκλογές του 2019 και στην πορεία προς τη συντριβή του 2023.
Ο λόγος για τους Παύλο Πολάκη, Νίκο Παππά και την «Ομπρέλα». Με τις αναφορές αυτές, πέραν της παράθεσης της δικής του οπτικής, ο πρώην πρωθυπουργός είναι σαφές ότι κλείνει την πόρτα στα συγκεκριμένα στελέχη, στην περίπτωση που προχωρήσει στην ίδρυση νέου φορέα.
Το «13-0» Παππά
Στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών, ο Αλέξης Τσίπρας, δεν είναι τόσο σκληρός με τον άλλοτε στενότατο συνεργάτη του, αναλαμβάνοντας μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την κατάληξη της υπόθεσης, μετά την καταδίκη του από το Ειδικό Δικαστήριο θεωρεί ότι θα έπρεπε να τον έχει διευκολύνει με την αποχώρηση του από τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ.
«Όταν βγήκε η απόφαση, βρισκόμουν σε ταξίδι στην Κύπρο. Νωρίτερα είχε διαμορφωθεί η εντύπωση, και από την αγόρευση της Εισαγγελέως, που είχε εισηγηθεί την αθώωσή του, ότι πιθανόν θα ήταν καταδικαστική με οριακή όμως πλειοψηφία. Όμως το αποτέλεσμα ήταν αναπάντεχο: ομόφωνα ένοχος, 13-0».
Είναι σαφές ότι ο κ.Τσίπρας αφήνει σαφέστατες αιχμές προς τη Δικαιοσύνη και θεωρεί ότι υπήρξε σκοπιμότητα ως προς την καταδίκη Παππά. Μάλιστα, αναγνωρίζει ότι υπήρξε μια έξαρση «κομματικού πατριωτισμού», αν και αρκετοί εξωκομματική παράγοντες του ζητούσαν να τον διώξει, κάτι που αρνήθηκε πεισματικά να κάνει.
«Επικοινώνησα αμέσως με τον Νίκο, αναμένοντας να δω ποια στάση θα κρατούσε ο ίδιος. Φανερά πληγωμένος από την απόφαση, δεν έδειξε καμία διάθεση να θέσει ζήτημα παραίτησης, προσωρινής αποχής ή έστω να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αποσυρθεί από την πρώτη γραμμή, ενόψει εκλογών. Ούτε κι εγώ από την πλευρά μου προχώρησα σε τέτοια συζήτηση» (...)
Μέσα σε έναν τέτοιο περιβάλλον, και με τα συμφέροντα και την Κυβέρνηση να ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι, δεν έθεσα κανένα ζήτημα για την παρουσία του στα ψηφοδέλτια. Και προς τους μεσολαβητές που μου έστελναν μηνύματα διαμήνυσα με τη σειρά μου: «Να αποφασίζουν για τα κόμματα που στηρίζουν. Στο δικό μας κόμμα τις αποφάσεις τις παίρνουμε εμείς».
Εκ των υστέρων, εκτιμώ ότι έπρεπε τότε να του ζητήσω να διευκολύνει, κυρίως το κόμμα αλλά και τον εαυτό του, αποσύροντας ο ίδιος την υποψηφιότητά του. Κι αυτό, γιατί είχε επιδείξει σε όλη αυτή τη διαδικασία απαράδεκτη επιπολαιότητα».
Τα «χτυπήματα» Πολάκη
Στον Παύλο Πολάκη κάνει αρκετές αναφορές. Και για το λάθος του να επιτεθεί στον Στέλιο Κυμπουρόπουλο, παραμονές των ευρωεκλογών του 2019, αλλά κυρίως για τη στάση του στάση του πριν τις εκλογές του 2023.
Αρχικά, όταν θέλησε να επιβάλει δικούς του ανθρώπους στα ψηφοδέλτια των Χανίων, κατηγορώντας τον ευθέως για παραγοντισμό και ότι προσπαθούσε να αποτρέψει την πιθανότητα εκλογής του Γιώργου Σταθάκη.
«Ο Πολάκης όμως έφτασε στο σημείο να διατυπώσει δημόσια την εκβιαστική του απαίτηση. Αισθανόμουν πλέον πως η κατάσταση δεν μπορούσε να συνεχιστεί έτσι. Αποφάσισα λοιπόν να μην ανακοινώσω την υποψηφιότητα του στα Χανιά, και να αφήσω ανοιχτό το ζήτημα, με την πρόθεση, αν χρειαστεί, να τον αποκλείσω από το ψηφοδέλτιο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αφού έλαβε «συγχωροχάρτι», ξαναχτύπησε και τότε ο Αλέξης Τσίπρας έφτασε τα όρια του. Ωστόσο, ο χανιώτης βουλευτής βρήκε στήριξη από τους εσωκομματικούς αντιπάλους της «Ομπρέλας», που κατά τον πρώην πρωθυπουργό σήμαινε πολλά.
«Πριν προλάβει όμως να καταλαγιάσει το θέμα Παππά, στις 26 Φεβρουαρίου, έκανε ένα ακόμα “θαύμα»” ο Πολάκης. Παίρνοντας θάρρος από το κλίμα κομματικού πατριωτισμού που είχε δημιουργηθεί, θεώρησε πως έπρεπε να πει τα δικά του, με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο. Έκανε λοιπόν μια ανάρτηση, στοχοποιώντας δεκατρείς δικαστές και δεκαπέντε δημοσιογράφους. Όλους με τις φωτογραφίες των προσώπων τους και λεζάντα: “Το βαθύ κράτος… αν δεν καθαρίσουμε από αυτούς δεν θα είναι αλλιώς την άλλη φορά” (…)
Εξοργίστηκα. Έβγαλα μια ανακοίνωση με την οποία τον έθετα εκτός ψηφοδελτίων, με αποτέλεσμα αντιδράσεις από όλες τις πλευρές μέσα στο κόμμα. Όχι μόνο οι συνοδοιπόροι του Πολάκη, αλλά και οι εσωκομματικοί αντίπαλοί του, αντιτάχθηκαν με σφοδρότητα στην απόφαση αυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η “Ομπρέλα” την καταδίκασε. Με δυο λόγια, το ατόπημα του Πολάκη ήταν μια ευκαιρία για τα επιτελεία της Ν.Δ. να πλήξουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Η απόφαση που τον έθεσε εκτός ψηφοδελτίων ήταν μια ευκαιρία για τα επιτελεία των τάσεων να πλήξουν εμένα».
Εντέλει, ο Πολάκης έλαβε ξανά «συγχωροχάρτι», αφού μεσολάβησε η τραγωδία των Τεμπών.
«Ο ίδιος, κατανοώντας ότι άλλαξε το κλίμα, επικοινώνησε μαζί μου. Του είπα ότι αν ανακαλούσε δημόσια, θα συζητούσαμε το θέμα του στην Εκτελεστική Γραμματεία. Τις επόμενες μέρες, πράγματι, έστειλε επιστολή στην Πολιτική Γραμματεία με την οποία ανακαλούσε και αναλάμβανε την ευθύνη. Έτσι, διασώθηκε η θέση του στο ψηφοδέλτιο. Όχι όμως και εικόνα του κόμματος, που από ό,τι φάνηκε είχε πληγεί ανεπανόρθωτα».
Η «Ομπρέλα»
Πάντως, εσωκομματικές δυσκολίες στον Τσίπρα, προκαλούσε και η «Ομπρέλα». Μάλιστα, αφήνει σαφές αιχμές για προσωπικές στρατηγικές κορυφαίων και ιστορικών στελεχών, χωρίς να τους κατονομάζει. Ωστόσο, περιγράφει τη στιγμή που του ανακοίνωσαν τη δημιουργία της ομάδας, αλλά και την ιδεολογική της κατεύθυνση.
«Τον Δεκέμβριο του 2020, λοιπόν, με επισκέφτηκαν στο γραφείο μου με κάθε επισημότητα ο Τσακαλώτος, ο Βίτσας, ο Παπαδημούλης, ο Λάμπρου και ο Δρίτσας. Η πολυμελής αυτή αντιπροσωπεία ήρθε να μου ανακοινώσει ότι συγκροτείται μια νέα τάση, την οποία βάφτισαν “Ομπρέλα”. Μια σύμπραξη, αν έχει κάποια σημασία αυτή η πληροφορία, της ομάδας των “53”, της εντός οργάνωσης της αριστερής πτέρυγας πόλος, και στελεχών όπως ο Βούτσης, ο Βίτσας και ο Παπαδημούλης.
Ποια ήταν η πολιτική, ή ιδεολογική, βάση αυτής της συσπείρωσης; Μία και μόνη. Η αντίθεσή τους στον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ σε έναν σύγχρονο, μαζικό, δημοκρατικό και ανοικτό κόμμα της Αριστεράς. Και η αντίθεση με μένα, που στήριζα αυτό τον μετασχηματισμό».
Η «Ομπρέλα», ωστόσο, έκανε μια επιπόλαιη κίνηση που έπαιξε ρόλο στην αύξηση της αναξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ.
«Η Ν.Δ. είχε στα χέρια της ένα εσωκομματικό κείμενο, που υπέγραψε ο Τσακαλώτος μαζί με άλλα στελέχη της «Ομπρέλας», γραμμένο καιρό πριν από τις εκλογές, όταν είχα ζητήσει να τεθούν σοβαρές προτάσεις για το προεκλογικό μας πρόγραμμα.
Εκείνοι, λοιπόν, πρότειναν την ιδέα τοπικών νομισμάτων, την οποία θεώρησαν τόσο λαμπρή, ώστε την έδωσαν και στη δημοσιότητα. Θυμάμαι ότι είχα τότε πραγματικά εξοργιστεί κυρίως με τον Τσακαλώτο, την πλήρωσε όμως ο Ανδρέας Ξανθός. Ήταν ίσως η μοναδική φορά που μίλησα σε τόσο έντονο τόνο και μάλιστα σε έναν άνθρωπο με ήπιο χαρακτήρα, όπως ο Ανδρέας. Αλλά αυτός βρέθηκε κατά τύχη μπροστά μου τη στιγμή που το έμαθα και αυτός πλήρωσε τη νύφη. Έφτασα να του φωνάζω: «Αν δεν θέλετε να ξανακερδίσουμε ποτέ εκλογές, αν θέλετε να υπονομεύσετε το κόμμα, πείτε το καθαρά».
Το πρόβλημα «τάσεις»
Είναι ξεκάθαρο ότι από το 2019 και μετά, ο Αλέξης Τσίπρας θεωρεί τις δύο μεγάλες τάσεις στο κόμμα του ως ένα πραγματικό πρόβλημα, που ανταγωνίζονταν, κυρίως, μεταξύ τους.
«Απέναντι στην «Ομπρέλα» δραστηριοποιήθηκε ένα άλλο μπλοκ, στο οποίο πρωτοστάτησαν στελέχη όπως ο Παππάς, ο Πολάκης και η Τζάκρη. Τους κινούσε υποτίθεται η στήριξη του σχεδίου επανεκκίνησης, αλλά εκείνο που τους συγκινούσε ήταν η αντιπαλότητα με την «Ομπρέλα».
Η αντιπαλότητα αυτή δεν ήταν μόνο πολιτική. Ήταν και μια σύγκρουση κουλτούρας και ύφους, που έφτανε και στη βάση του κόμματος (…) Μια σύγκριση του Πολάκη με τον Τσακαλώτο μπορεί ίσως να αποδώσει καλύτερα αυτή τη διαφορά ύφους και κουλτούρας».